Эртний хятадын төрийн зvтгэлтэн Жя И бол тvрvv Хан улсын Хан Вэньди /м.э.ө 2-р зуун/ хааны тvшмэл юм. Жя И нь манай Хvннv гүрний хоёр дахь хаан Луустайн /Модун хааны хvv м.э.ө 174-161 онд хаанчилсан/ vед амьдарч байсан бөгөөд Хvннv гvрнийг доройтуулах бодлогыг голлон хариуцаж, бvхэл бvтэн цогц систем бодлогыг боловсруулжээ. Тvvний системийг “Гурван илтгэл, таван өгөөш” гэж нэрлэдэг байна. Дараа vеийн Хятадын хаадын төрийн бодлогод ихэд нөлөөлсөн гэж үздэг. Жя И өөрөө “Хэрэв намайг Хvннv улсын өмнөд хил дээр суулгавал би тэднийг дагаар оруулна” гэж ярьдаг байсан гэнэ. Энд бид Жя И-гийн “Таван өгөөшийн арга”-г хураангуйлан толилуулж байна. Монгол хэмээх vндэстний гал голомтыг аруин байлгаж, зангидсан нударга мэт их гvрэн юугаа цогцлоох Аугаа Монгол хөвгvvд, ариун нандин охид минь цаг бvр санаж хором бvр ухаартугай!!!
1.“Нүдийг эвдэх өгөөш”
Хvннvгээс хятадад дагаар орогсдыг их бага гэж ялгалгvй өнгөт хувцас, үнэт эдлэлээр бялхуулна. Үүнийгээ бусдад дэлгэрvvлэн сурталчилах агаад бусад Хvннv нар атаархан хорсч, бас дагаар орохыг эрмэлзэх болно.
2.“Амыг нь гэмтээх өгөөш”
Хvннvгийн элч ба арилжаачдыг ямагт архи дарс, элбэг идээ будаагаар дайлна. Бусад нь сонсоод мөн чингэж дайлуулахыг эрмэлзэн, бидэнд сэтгэл дасна.
3.“Сонорыг нь муутгах өгөөш”
Дагаар орсон Хvннv нарын дотроос авъяас чадвартайг нь онцлон өргөж, хаан өөрийн биеэр шагнан урамшуулах ба магтаалын vг, бахдуулах аялгууг улам улам дуурсгана. Vvнийг Хvннv нар сонсвоос бvгд өөрийгөө “Авъяастан” хэмээн бодох учир манай хаанаас өргөмж, сайшаалыг горилон бие биеэсээ хоцрохгvйг хичээн тэмцэн ирэх болой. Энэ бол тэдний сонорыг муудуулах өгөөш мөн.
4.“Өрцийг гэмтээх өгөөш”
Дагаар орсон язгууртнуудыг угийн байснаас нь хувилах ёстой. Ингэснээр тэдний харилцан атаархах нь ихэснэ.
5.“Сэтгэлийг хувируулах өгөөш”
Дагаар орсон язгууртнаас цөөнийг сонгож, хаан өөрийн шадар болгоод, унтаж босох, ууж идэх аль нь боловч тэдний хамт байваас бусад нь мөн тэмцэлдэнэ. Ингээд эзэн, сайд, ихэс харцас харилцан атаа санаж сэтгэл хувирна. Ерөнхий санааг нь товчлон буулгаваас ийм байна. Угсаатны төрх төлөв, сэтгэл зvйд айхтар харгалзсан арга байгаа биз! Жя И сайдтан эцэст нь дvгнэж хэлэхдээ:
“...Таван өгөөшийг тодруулснаар Хvннvгийн дотоодод лавтайяа харилцан сэргийлж, арсалдан сэжиглэх болно. Хvннvгийн хаан унтавч нойр vгvй, хол барих нум атгаж, эсгий гэрийн буландаа оцойн, зvvн барууныг ажиж, хvн болгоныг өшөөтөн хэмээн хардаж сэрдэх болно” гээд vvнийгээ “Хvннvгийн эзэн хаанаас албатыг нь булаах” гэж томъёолсон юм.
Монголын тулгар улсууд (Хvннv, Сяньби, Жужан, Кидан ...) бvгд л Жя И-гийн хар системийн хор хөнөөлийг амссан юм. 17-р зуунд Манж Чин улс гарч ирэхдээ аажмаар Хятад тvшмэдийн нөлөөнд автаж Жя И-гийн хар системийн хор уршигаар мөхөж алга болжээ. Өмнөд Монголыг, Төвд, Уйгарыг уусган хордуулахдаа “Таван өгөөшийн арга”-ыг ашиглаж ирсэн, санасандаа ч хүрсэн. Одоо ч ашиглаж байгаа. Энэ арга нь нэг өдөр сар бус нэг зууны дараа vр дvнгээ өгдөг болохыг ч Жя И өөрөө хэлж байсан байна.
Уншигч та гэгээн оюундаа тунгааж чухамхүү хаана энэ арга хэрэгжиж буйг тунгаана биз ээ. Тиймээс өнөөдөр Монголчууд та биднийг “Таван өгөөшийн арга”-аар өдөр бvр урвуулж буйг анхаарах хэрэгтэй! Бидний аугаа өвөг дээдэс үйл хэргээрээ, халуун амь бүлээн цусаараа vр хойч бидэндээ ариун дагшин газар нутгийг өвлvvлсэн.
Хацар гоо охид нь харь залуусын өврийг дулаацуулж, эрэлхэг хөвгvvд нь оюуны хоосролд автаж буйг vзээд өр зvрх минь гуних юм.
Эмс садарлавал үндэстэн устдаг. Эрс доройтоход төр мөхдөг. Иймд цус ариун байхыг охид мэдтvгэй! Төр хүчирхэг байхыг хөвгvvд мэдтүгэй!.
Эх сурвалж: orloo.com
1.“Нүдийг эвдэх өгөөш”
Хvннvгээс хятадад дагаар орогсдыг их бага гэж ялгалгvй өнгөт хувцас, үнэт эдлэлээр бялхуулна. Үүнийгээ бусдад дэлгэрvvлэн сурталчилах агаад бусад Хvннv нар атаархан хорсч, бас дагаар орохыг эрмэлзэх болно.
2.“Амыг нь гэмтээх өгөөш”
Хvннvгийн элч ба арилжаачдыг ямагт архи дарс, элбэг идээ будаагаар дайлна. Бусад нь сонсоод мөн чингэж дайлуулахыг эрмэлзэн, бидэнд сэтгэл дасна.
3.“Сонорыг нь муутгах өгөөш”
Дагаар орсон Хvннv нарын дотроос авъяас чадвартайг нь онцлон өргөж, хаан өөрийн биеэр шагнан урамшуулах ба магтаалын vг, бахдуулах аялгууг улам улам дуурсгана. Vvнийг Хvннv нар сонсвоос бvгд өөрийгөө “Авъяастан” хэмээн бодох учир манай хаанаас өргөмж, сайшаалыг горилон бие биеэсээ хоцрохгvйг хичээн тэмцэн ирэх болой. Энэ бол тэдний сонорыг муудуулах өгөөш мөн.
4.“Өрцийг гэмтээх өгөөш”
Дагаар орсон язгууртнуудыг угийн байснаас нь хувилах ёстой. Ингэснээр тэдний харилцан атаархах нь ихэснэ.
5.“Сэтгэлийг хувируулах өгөөш”
Дагаар орсон язгууртнаас цөөнийг сонгож, хаан өөрийн шадар болгоод, унтаж босох, ууж идэх аль нь боловч тэдний хамт байваас бусад нь мөн тэмцэлдэнэ. Ингээд эзэн, сайд, ихэс харцас харилцан атаа санаж сэтгэл хувирна. Ерөнхий санааг нь товчлон буулгаваас ийм байна. Угсаатны төрх төлөв, сэтгэл зvйд айхтар харгалзсан арга байгаа биз! Жя И сайдтан эцэст нь дvгнэж хэлэхдээ:
“...Таван өгөөшийг тодруулснаар Хvннvгийн дотоодод лавтайяа харилцан сэргийлж, арсалдан сэжиглэх болно. Хvннvгийн хаан унтавч нойр vгvй, хол барих нум атгаж, эсгий гэрийн буландаа оцойн, зvvн барууныг ажиж, хvн болгоныг өшөөтөн хэмээн хардаж сэрдэх болно” гээд vvнийгээ “Хvннvгийн эзэн хаанаас албатыг нь булаах” гэж томъёолсон юм.
Монголын тулгар улсууд (Хvннv, Сяньби, Жужан, Кидан ...) бvгд л Жя И-гийн хар системийн хор хөнөөлийг амссан юм. 17-р зуунд Манж Чин улс гарч ирэхдээ аажмаар Хятад тvшмэдийн нөлөөнд автаж Жя И-гийн хар системийн хор уршигаар мөхөж алга болжээ. Өмнөд Монголыг, Төвд, Уйгарыг уусган хордуулахдаа “Таван өгөөшийн арга”-ыг ашиглаж ирсэн, санасандаа ч хүрсэн. Одоо ч ашиглаж байгаа. Энэ арга нь нэг өдөр сар бус нэг зууны дараа vр дvнгээ өгдөг болохыг ч Жя И өөрөө хэлж байсан байна.
Уншигч та гэгээн оюундаа тунгааж чухамхүү хаана энэ арга хэрэгжиж буйг тунгаана биз ээ. Тиймээс өнөөдөр Монголчууд та биднийг “Таван өгөөшийн арга”-аар өдөр бvр урвуулж буйг анхаарах хэрэгтэй! Бидний аугаа өвөг дээдэс үйл хэргээрээ, халуун амь бүлээн цусаараа vр хойч бидэндээ ариун дагшин газар нутгийг өвлvvлсэн.
Хацар гоо охид нь харь залуусын өврийг дулаацуулж, эрэлхэг хөвгvvд нь оюуны хоосролд автаж буйг vзээд өр зvрх минь гуних юм.
Эмс садарлавал үндэстэн устдаг. Эрс доройтоход төр мөхдөг. Иймд цус ариун байхыг охид мэдтvгэй! Төр хүчирхэг байхыг хөвгvvд мэдтүгэй!.
Эх сурвалж: orloo.com
No comments:
Post a Comment
Мэдээний талаар санал cэтгэгдэлээ үлдээхийг хүсвэл сэтгэгдэл бичих хэсэгт бичих зүйлээ бичээд Comment as: хэсгээс name/URL хэсгийг сонгоод name хэсэгт нэрээ бичээд Post comment товчийг дарна уу.